Tháng 1/2025, xuất khẩu (XK) tôm Việt Nam ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng, đạt kim ngạch 311 triệu USD, tăng 28% so với cùng kỳ năm trước. Động lực tăng trưởng chủ yếu đến từ nhu cầu mạnh mẽ của thị trường Trung Quốc, đặc biệt là phân khúc tôm hùm tươi sống phục vụ Tết Nguyên đán.
Trung Quốc đẩy mạnh nhập khẩu tôm hùm Việt Nam
Tôm hùm XK sang Trung Quốc trong tháng đầu năm 2025 đạt 70 triệu USD, chiếm gần 50% tổng kim ngạch XK thủy sản sang Trung Quốc và cao gấp 9 lần so với cùng kỳ năm 2024. Tổng XK tôm sang thị trường Trung Quốc & Hong Kong đạt 118 triệu USD, tăng trưởng đột phá 179%.
Nhờ nhu cầu cao đối với tôm hùm, tổng XK tôm Việt Nam đã có bước nhảy vọt ngay từ đầu năm. Tuy nhiên, các sản phẩm phổ biến như tôm chân trắng và tôm sú có thể gặp khó khăn trong thời gian tới do cạnh tranh với nguồn cung thủy sản nội địa Trung Quốc, nhất là khi thị phần XK sang Mỹ bị ảnh hưởng.
Xuất khẩu tôm sang EU và các thị trường tiềm năng
Không chỉ tăng trưởng mạnh tại Trung Quốc, XK tôm sang thị trường EU cũng ghi nhận kết quả khả quan, tăng 15% và đạt hơn 34 triệu USD trong tháng 1/2025. Một số thị trường nhỏ hơn như Anh và Thụy Sĩ cũng có mức tăng trưởng tích cực.
Ngược lại, XK tôm sang Mỹ giảm 13%, chỉ đạt 36 triệu USD. Thị trường Mỹ tiếp tục đối mặt với những rủi ro về thuế chống trợ cấp và thuế chống bán phá giá. Đặc biệt, với việc Tổng thống Trump mới nhậm chức, các chính sách thuế quan trong thời gian tới vẫn còn chưa rõ ràng.
Dù vậy, các doanh nghiệp XK có thể tận dụng cơ hội trong ngắn hạn để đẩy mạnh giao thương với Mỹ. Nếu lượng XK sang thị trường này tăng đột biến trong vài tháng tới, chi phí vận tải và logistics có thể bị đẩy lên cao do áp lực vận chuyển hàng hóa.
Thách thức đối với ngành tôm Việt Nam
Dù có khởi đầu thuận lợi, ngành tôm Việt Nam vẫn đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là nguy cơ thiếu hụt nguyên liệu do dịch bệnh và thời tiết bất lợi. Nếu không có giải pháp kịp thời, XK tôm trong tháng 2/2025 có thể khó duy trì đà tăng trưởng.
Để đạt mục tiêu XK năm 2025, cần có chính sách hỗ trợ hiệu quả cho doanh nghiệp, bao gồm:
- Tạo điều kiện về vốn cho doanh nghiệp XK.
- Giảm chi phí tuân thủ quy định và thủ tục hành chính.
- Hỗ trợ tín dụng cho người nuôi tôm thông qua liên kết chuỗi.
- Kiểm soát giá thức ăn tôm, ổn định chi phí đầu vào.
- Nâng cao chất lượng con giống và quản lý mã số vùng nuôi để đảm bảo truy xuất nguồn gốc.
- Khuyến khích phát triển các loại tôm khác ngoài tôm chân trắng, giữ vững thế mạnh nuôi tôm sú.
Chiến lược đa dạng hóa thị trường để giảm phụ thuộc vào Mỹ
Để hạn chế rủi ro từ thị trường Mỹ, các doanh nghiệp XK cần tập trung mở rộng thị trường sang EU, Nhật Bản, ASEAN… Đồng thời, nên đẩy mạnh XK tôm chế biến cao cấp để gia tăng giá trị và nâng cao sức cạnh tranh.
Với những chính sách hỗ trợ phù hợp và chiến lược phát triển bền vững, XK tôm Việt Nam năm 2025 có thể tiếp tục duy trì đà tăng trưởng mạnh mẽ, khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế.
Nguồn VASEP
