Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), sản lượng cá rô phi toàn cầu tiếp tục gia tăng, dù nhu cầu tại Hoa Kỳ đang có dấu hiệu suy giảm. Hiện tại, xuất khẩu cá rô phi từ Trung Quốc sang Hoa Kỳ đang chịu mức thuế 25%. Báo cáo chuyên sâu từ Viện Thủy sản Quốc gia (NFI) dự báo rằng cá tra có thể chiếm lĩnh phần lớn thị phần cá rô phi vào năm 2025.
Việc áp đặt thêm thuế quan, đặc biệt trong bối cảnh chính quyền mới có thể thay đổi chính sách thương mại, sẽ làm biến đổi mạnh mẽ sự cạnh tranh giữa các nhà xuất khẩu Trung Quốc và các đối thủ khác.
Xu hướng tiêu thụ cá rô phi tại Hoa Kỳ
Angel Rubio, chuyên gia phân tích giá tại Urner Barry, đã nhận định tại Hội nghị Thị trường Hải sản Toàn cầu (GSMC) rằng sản lượng cá rô phi trên thế giới đang tăng, trong khi nhu cầu tại Hoa Kỳ lại giảm sút. Ông nhấn mạnh: “Tình hình hiện tại bị ảnh hưởng lớn bởi chính sách và các quy định thương mại, khiến thị trường trở nên phức tạp”.
Tại Hoa Kỳ, cá rô phi phi lê đông lạnh chiếm khoảng 70% tổng lượng nhập khẩu, tiếp theo là phi lê tươi hoặc ướp lạnh với tỷ lệ 15%. Phần còn lại thuộc về cá nguyên con đông lạnh và cá tươi/ướp lạnh.
Ron Risher, Tổng giám đốc điều hành Grobest Seafood Global, đã làm rõ quy mô của ngành: “Sản lượng cá rô phi toàn cầu đạt khoảng 7 triệu tấn, khiến đây trở thành loại hải sản phổ biến nhất thế giới”. Ông cũng nhận định, với căng thẳng thương mại ngày càng gia tăng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, khả năng thuế quan đối với cá rô phi sẽ còn leo thang. Điều này mở ra cơ hội cho các nhà xuất khẩu từ những quốc gia khác, đặc biệt là Indonesia, quốc gia đang dẫn đầu trong việc định vị lại chiến lược của mình.
Dù hoạt động nuôi cá rô phi tại Indonesia chủ yếu diễn ra ở Sumatra – nơi có chi phí sản xuất cao, nhưng Ai Cập và Ấn Độ lại có tiềm năng mở rộng mạnh mẽ. Đồng thời, cá tra Việt Nam cũng đang sẵn sàng để tận dụng sự dịch chuyển trong thị trường.
Cá tra Việt Nam: Cơ hội lớn trong bối cảnh thay đổi
Risher dự báo rằng giá cá rô phi Trung Quốc có thể tiếp tục tăng, cùng với nguy cơ áp thêm thuế, khiến nhu cầu từ Hoa Kỳ sụt giảm. “Nếu giá cá rô phi tiếp tục leo thang hoặc thuế quan bổ sung được áp dụng, chắc chắn mức tiêu thụ tại Hoa Kỳ sẽ bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, tổng khối lượng nhập khẩu dự kiến vẫn duy trì, và cá tra Việt Nam sẽ có thêm cơ hội, dù năng lực sản xuất vẫn là một yếu tố cần cân nhắc”, ông cho biết.
Trong thời gian qua, cá tra đã dần giành được thị phần từ cá rô phi tại thị trường Hoa Kỳ, với tỷ lệ dự báo đạt 60:40 vào năm 2024. Báo cáo từ NFI còn dự đoán rằng đến năm 2025, cá tra có thể thay thế phần lớn thị phần cá rô phi, mở ra một giai đoạn phát triển mạnh mẽ cho ngành thủy sản Việt Nam.
Nguồn VASEP
