Trong bối cảnh hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam đang trên đà tăng trưởng, giá cước vận tải biển nội địa năm 2025 được dự báo sẽ tiếp tục duy trì ở mức cao, thậm chí có thể tăng nhẹ. Các yếu tố toàn cầu như căng thẳng tại Trung Đông, tình trạng tắc nghẽn cảng biển và sự dịch chuyển chuỗi cung ứng đang tác động mạnh đến thị trường vận tải biển, tạo nên một mặt bằng giá cước mới.
1. Tình hình vận tải biển toàn cầu ảnh hưởng đến giá cước
Năm 2024, xung đột tại khu vực Trung Đông đã làm gián đoạn tuyến đường biển qua Biển Đỏ, buộc các hãng vận tải quốc tế phải thay đổi hải trình, kéo dài thời gian vận chuyển. Cảng Singapore – cảng container lớn thứ hai thế giới – trở thành điểm trung chuyển chính của nhiều tuyến tàu, dẫn đến tình trạng tắc nghẽn nghiêm trọng, khiến thời gian bốc dỡ hàng hóa kéo dài và nguồn cung container rỗng giảm khoảng 7%.
Không chỉ vậy, các doanh nghiệp Trung Quốc đã đẩy mạnh xuất khẩu sang Mỹ từ nửa cuối năm 2024 nhằm tận dụng thời gian trước khi Tổng thống Mỹ Donald Trump áp thuế cao. Điều này khiến nhu cầu sử dụng container rỗng tăng vọt, gây áp lực lớn lên chuỗi cung ứng vận tải biển toàn cầu.
Dưới tác động của các yếu tố trên, nhiều hãng tàu lớn trên thế giới đã điều chỉnh tăng giá cước. Theo số liệu từ Chứng khoán Guotai Junan Vietnam, tính đến tháng 1/2025, chỉ số Giá cước vận tải container Thượng Hải (SCFI) đã đạt 2.505,17 USD/TEU, tăng hơn 32% so với cùng kỳ năm trước.
Chỉ số giá cước container SCFI (USD/TEU, bên trái) và Chỉ số giá cước World Container (USD/FEU, bên phải). (Nguồn: Bloomberg, Chứng khoán Guotai Junan Vietnam) Chỉ số giá cước container SCFI (USD/TEU, bên trái) và Chỉ số giá cước World Container (USD/FEU, bên phải). (Nguồn: Bloomberg, Chứng khoán Guotai Junan Vietnam)
2. Xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng làm tăng nhu cầu vận tải
Việc Mỹ áp thuế cao đối với hàng hóa Trung Quốc đang thúc đẩy các doanh nghiệp tìm kiếm thị trường thay thế, đẩy nhanh quá trình dịch chuyển chuỗi cung ứng. Điều này dẫn đến nhu cầu vận chuyển linh kiện và hàng hóa giữa nhiều khu vực khác nhau với quãng đường xa hơn, tạo áp lực lên giá cước vận tải biển. Các chuyên gia dự báo giá cước sẽ tiếp tục neo ở mức cao và có thể thiết lập một mặt bằng giá mới trong thời gian tới.
3. Triển vọng thị trường vận tải biển nội địa tại Việt Nam
Tại Việt Nam, sản lượng hàng hóa xuất nhập khẩu được dự báo sẽ tăng trưởng mạnh trong năm nay nhờ dòng vốn đầu tư nước ngoài tiếp tục chảy vào. Các thị trường xuất khẩu trọng điểm như Mỹ, EU, Nhật Bản và Hàn Quốc đều đang có nhiều tín hiệu tích cực.
Đặc biệt, chỉ số niềm tin tiêu dùng tại Mỹ đã đạt 115 điểm, cho thấy sự lạc quan của người dân về nền kinh tế. Bên cạnh đó, hàng tồn kho của các nhà bán lẻ lớn tại Mỹ đã giảm về mức hợp lý, mở ra cơ hội để các doanh nghiệp Việt Nam tăng cường xuất khẩu hàng hóa trong thời gian tới.
Theo số liệu từ Chứng khoán Guotai Junan Vietnam, kim ngạch xuất khẩu của một số nhóm hàng chủ lực như điện tử, máy tính, linh kiện, dệt may… đã có mức tăng trưởng mạnh ngay từ tháng 1/2025. Đây là những mặt hàng sử dụng nhiều container nhất và chủ yếu xuất khẩu sang các thị trường xa.
Trong năm 2024, tổng sản lượng container thông qua cảng biển Việt Nam ước tính đạt 29,9 triệu TEU, tăng 21% so với năm 2023. Kim ngạch xuất nhập khẩu cả nước cũng tăng 15,4%, đạt hơn 786 tỷ USD.
Sản lượng hàng container qua cảng biển của Việt Nam (triệu TEU, bên trái) và kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hoá của Việt Nam (bên phải). (Nguồn: Cục Hàng hải Việt Nam, Chứng khoán Guotai Junan Vietnam)
4. Dự báo giá cước vận tải biển nội địa năm 2025
Dù sản lượng hàng hóa thông quan dự kiến sẽ tiếp tục tăng trưởng trong năm nay, nhưng năng lực vận tải của đội tàu nội địa khó có thể mở rộng tương ứng. Chính vì vậy, các chuyên gia nhận định giá cước vận tải biển nội địa có khả năng sẽ tiếp tục duy trì ở mức cao, thậm chí tăng nhẹ trong năm 2025.
Tóm lại:
- Xung đột tại Trung Đông và tắc nghẽn cảng Singapore khiến nguồn cung container rỗng giảm.
- Nhu cầu vận chuyển tăng mạnh do xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu.
- Sản lượng hàng hóa xuất nhập khẩu của Việt Nam tiếp tục tăng trưởng.
- Giá cước vận tải biển nội địa dự báo sẽ giữ ở mức cao, thậm chí có thể tăng nhẹ trong năm nay.
Doanh nghiệp cần chuẩn bị kế hoạch phù hợp để tối ưu chi phí logistics, đảm bảo hoạt động xuất nhập khẩu diễn ra thuận lợi.
Nguồn VASEP
